دوره شیوع ویروس کرونا، ویروسی که به کووید 19 (COVID-19) هم شناخته میشود، در سرتاسر دنیا است. اصلی ترین روش انتقال آن از طریق تماس انسان ها با یکدیگر است. پس با رعایت برخی اقدامات بهداشتی ساده، هر فردی میتواند از سلامت خود و دیگران از این بیماری محافظت کرده و از گسترش سریع آن جلوگیری کند. این مقاله به طور اختصاصی به بررسی این بیماری و راهکار های محافظت در برابر آن میپردازد.
ویروس کرونا
بیماری همه گیر COVID-19 در اوایل سال 2020 میلادی توسط سازمان بهداشت جهانی معرفی شد. تاثیر اصلی این ویروس بر روی ریه است. همانطور که مشخص شده این بیماری یک بیماری عفونی همه گیر است و گسترش آن را در سرتاسر جهان میتوان مشاهده کرد. عفونت این بیماری با علائم مانند بیماری آنفولانزا مانند سرفه، تب و خستگی بروز پیدا میکند. مشکلات تنفسی، سردرد، بدن درد، حالت تهوع، اسهال و لرز نیز ممکن است از علائم آن باشد. سیر بیماری در یک بیمار با بیمار دیگر ممکن است تفاوت های زیادی داشته باشد. ناقل بودن فرد و پیشرفت بیماری در وی میتواند بدون علائم بوده، و یا با علائم شدید و نارسایی ریه و مرگ همراه باشد. به باور محققان این بیماری با انتقال از یک حیوان وحشی به انسان در بازار مواد غذایی در شهر ووهان در چین آغاز گرفته است.
عوامل بیماری های عفونی
بیماری های عفونی در اثر عوامل بیماری زا مختلف، از جمله ویروس ها، باکتری ها یا قارچ ها ایجاد میشوند.
ویروس ها
ویروس هایی مانند ویروس کرونا با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیستند و اندازه آنها فقط در حدود 20 تا 300 نانومتر است. آنها به سلول های حیوانی، گیاهی و انسانی حمله میکنند و از این سلول های زنده یا به اصطلاح سلول های میزبان استفاده میکنند. حتی در معرض هوا، میتوانند تا مدت طولانی زنده و مسری بمانند. با این حال، ویروس ها برای بقای طولانی مدت، به یک سلول میزبان زنده نیاز دارند و اگر آن را پیدا نکنند، از بین میروند. همه ویروس ها باعث بیماری نمیشوند. سیستم ایمنی بدن ما به سرعت واکنش نشان داده و با عامل متجاوز مبارزه میکند.
به محض ورود عفونت، ویروس ها در بدن تکثیر میشوند. دارو هایی برای مقابله با بیماری های ویروسی وجود دارند، با این حال برخی از ویروس ها در برابر آنتی بیوتیک ها مقاومت نشان میدهند. برخی از دارو ها صرفا در مقابل ویروسی خاص ایستادگی و تاثیر دارند. از آنجا که ویروس ها قابلیت تغییر دارند، میتوانند به راحتی از سیستم ایمنی بدن عبور کنند. سیستم ایمنی یک فرد تنها زمانی میتواند در برابر ویروس مقاومت کند که از قبل با آن آشنایی داشته باشد. اما به دلیل اینکه ویروس ها متابولیسم خاصی برای تغییر و تکثیر ندارند، حتی پس از غلبه فرد به یک بیماری ویروسی، تضمینی بر عدم ابتلای مجدد وجود ندارد.
باکتری ها
در مقایسه با ویروس ها، باکتری ها چندین برابر بزرگتر هستند. آنها تک سلولی های خودکفایی با اندازه تقریبی 1.1 تا 700 میکرو متر هستند. آنها متابولیسم و ساختار ژنتیکی خاص خود را دارند. باکتری ها در همه جا وجود دارند مانند هوا، آب، مواد غذایی. آنها همانند ویروس ها میتوانند برای مدت زیادی، اغلب هفته ها و حتی ماه ها، در محیط و یا در بدن خودشان زنده بمانند. سازگار بودن آنها با شرایط مختلف باعث میشود تا بتوانند به سرعت چندین برابر تکثیر شوند. تنها یک درصد از کل باکتری ها میتوانند باعث بروز بیماری در انسان شوند.
وجود اغلب باکتری ها حتی برای سلامتی مهم هم هست. اگر میخواهید باکتری ها را از بین ببرید میتوانید از درجه حرارت بالا (استفاده از بخار آب برای نظافت) یا مواد شیمیایی مانند الکل یا کلر استفاده کنید. برای از بین بردن باکتری ها و یا کنترل تکثیر آنها در بدن انسان، اغلب از آنتی بیوتیک ها به عنوان بخشی از درمان استفاده میشود.
قارچ ها
قارچها به طور طبیعی روی پوست انسان و یا درون بدن بروز میکنند. فقط چند نوع قارچ وجود دارند که باعث ایجاد بیماری در انسان میشوند، از جمله قارچ های پوستی. این قارچ ها هر جا که مرطوب باشد شرایط خوبی برای تکثیر دارند. مواد غذایی مانند نان، سیب زمینی یا آرد هم میتوانند زمینه خوبی برای پرورش قارچ باشند. حتی میتوانید آنها را در مبلمان یا لوازم داخلی خانه و یا تخت خواب ها پیدا کنید.
قارچ مخمر از جمله قارچ هایی هستند که بر سطح پوست ما یافت میشوند، که از ذرات بافت مرده تغذیه میکند. این قارچ ها فقط زمانی باعث بروز بیماری میشوند که به بافت پوست یا سیستم دفاعی ضعیف بدن نفوذ کنند. بیماری های ناشی از قارچ ها میکوز نامیده میشوند. پوست، ناخن و یا غشاهای مخاطی بیشتر به این قارچ ها مبتلا میشوند. به ندرت پیش می آید که اندام های داخلی مانند ریه ها به قارچ آلوده و آسیب ببینند. اما اگر این آلودگی اتفاق بیوفتد، میتواند خسارات و آسیب های زیادی به آنها وارد کند.
راه های انتقال بیماری کرونا COVID-19
انتقال از طریق مخاط
بر اساس اطلاعات تخصصی موجود در حال حاضر ویروس کرونا (COVID-19) در درجه اول از طریق ارتباط مستقیم هوا و مخاط فرد بیمار، به فرد سالم انتقال پیدا میکند. این ارتباط از طریق سرفه، عطسه و سایر راه های توزیع عامل بیماری زا در هوا است. افراد سالم این آلودگی پخش شده را تنفس میکنند و در بدترین حالت، آنها نیز به این بیماری مبتلا میشوند.
انتقال غیر مستقیم آلودگی
ویروس ها میتوانند به صورت غیر مستقیم هم انتقال پیدا کنند. افراد بیماری که در محیط عطسه یا سرفه کرده بودند، ویروس را در سطح اشیا مانند دستگیره درب، تلفن همراه، صفحه نمایش لمسی یا صندلی ها گسترش دهند. این ویروس میتواند بر سطح باقی مانده و از آنجا به فرد سالم انتقال پیدا کند.
انتقال از تماس مستقیم
عفونت های ویروسی میتوانند از طریق تماس مستقیم با فرد بیمار به راحتی به افراد سالم انتقال پیدا کند. تماس کوچکترین اثر باقی مانده از فرد آلوده به ویروس با فرد سالم، بروز بیماری را به همراه خواهد داشت. ورود مستقیم این ویروس از طریق مخاط دهان، چشم و بینی و یا مجاری هوایی فوقانی بدن، امکان پذیر است. یکی از قطعی ترین راه های انتقال ویروس کرونا (COVID-19) از طریق تماس مستقیم میباشد. بنابراین شستن کامل دست ها با صابون یکی از موثر ترین اقدامات برای جلوگیری ای انتقال مستقیم ویروس به فرد سالم است.
چگونه از خود و دیگران در برابر عفونت محافظت کنیم؟
از آنجا که در حال حاضر واکسن و درمان قطعی برای ویروس کرونا وجود ندارد، رعایت دستورالعمل های بهداشتی فردی و اجتماعی نقش مهمی در حفظ سلامت افراد در محیط های اجتماعی دارد.
رعایت بهداشت فردی
- عدم تماس دست آلوده با صورت
- شستن مرتب دست ها با آب و صابون و استفاده از ضدعفونی کننده ها در محیط های عمومی
- استفاده از ماسک و پوشاندن دهان و بینی به طور کامل، چه در افراد سالم و چه افراد بیمار
- استفاده از دستمال یک بار مصرف و انداختن آنها در سطل زباله درب دار
- اجتناب از تماس با افراد بیمار
نکات بهداشتی داخل منزل
- در هنگام عطسه یا سرفه فاصله خود را با افراد رعایت کنید، دهان و بینی خود را با دست بپوشانید.
- در صورت مشاهده علائم بیماری و یا ابتلا به آن در خانه بمانید.
- در صورت ابتلای یکی از افراد در خانه، افراد بیمار را در اتاقی جدا از افراد سالم مراقبت کنید.
- در خانه از سیستم تهویه هوای مناسب و تصفیه کننده هوا استفاده کنید.
- تا حد امکان، دور کاری کنید و از تردد به محل کار و سفر کاری اجتناب کنید.
- از تماس با افراد سالمند و مستعد ابتلا به بیماری بپرهیزید.
توصیه های رفتاری در محیط های اجتماعی
- فاصله خود را با افراد رعایت کنید، مخصوصا اگر بیمار هستید یا علائم بیماری را در خود دارید.
- از در آغوش گرفتن و دست دادن خودداری کنید.
- هنگام عطسه یا سرفه فاصله خود را با افراد حفظ کنید و دهان و بینی خود را بپوشانید.
- به طور منظم سطوح محیط مانند فرمان خودرو، دستگیره های درب، گوشی های تلفن و … را ضدعفونی کنید.
- از رفتن به سفر های غیر ضروری خودداری کنید.
- تا حد امکان از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده نکنید.
- از حضور در اجتماعات بپرهیزید.
- از تردد در مراکز خرید بپرهیزید و تا جایی که ممکن ازت از خدمات غیر حضوری استفاده کنید.
چرا رعایت اقدامات بهداشتی در زمان کرونا مهم هستند
در یک محیط بهداشتی که به طور مرتب تمیز میشود، خطر انتقال عوامل بیماری زا به میزان قابل توجهی کاهش پیدا میکند. سطوح در این مکان ها، دیگر جای حضور و رشد میکروب ها، باکتری ها و ویروس ها نیست. رعایت این نکات بهداشتی حتی امکان رشد و حضور عوامل بیماری زا مانند ویروس کرونا را در سطوح محیط و نقاطی که به آسانی قابل دسترس نیستند را نیز کاهش میدهد.
